دیه گوش در قانون مجازات اسلامی در دو بخش لاله گوش و شنوایی مورد بررسی قرار گرفته است؛ دیه در لغت به معنی رد کردن و راندن می‌باشد و در اصطلاح از دیه به عنوان مالی یاد می‌شود که در صورت انجام جنایت باید پرداخت گردد همچنین از عناوینی مانند خون بها و دیه مقدر نیز می‌توان استفاده کرد تعریف قانون مجازات اسلامی از دیه به این شرح است که ( دیه مقدر، مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایات غیر عمدی بر نفس، عضو یا منفعت، یا جنایات عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، مقرر شده است.) در این مقاله قصد داریم تا مبحث دیه گوش و شنوایی و مفاهیم دیگری را در این خصوص مورد بررسی قرار دهیم.

انواع دیه

دیه را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد، دیه مقدر که عبارت است از دیه‌ای که میزان آن در شرع بیان شده است و دیه غیر مقدر که به آن ارش می‌گویند و شرع در خصوص میزان آن صحبتی نکرده است؛ در ماده 449 قانون مجازات اسلامی ارش به این شکل تعریف شده است ( ارش، دیه غیر مقدر است  که میزان آن در شرع تعیین نشده است و دادگاه با لحاظ نوع و کیفیت جنایت و تاثیر آن بر سلامت مجنی علیه و میزان خسارت وارده با در نظر گرفتن دیه مقدر و با جلب نظر کارشناس میزان آن را تعیین می‌کند . مقرات دیه مقدر در مورد ارش نیز جریان دارد مگر اینکه در این قانون ترتیب دیگری مقرر شود. )

برای کسب اطلاعات تکمیلی در خصوص دیه و احکام آن مقاله مربوطه را مطالعه فرمایید.

به زبان ساده‌تر می‌توان ارش را به این شکل تعریف کرد که اگر شخصی به اعضای بدن دیگری آسیب وارد کند و میزان خسارت این آسیب در شرع  و قانون مشخص نباشد به این نوع از خسارت ارش می‌گویند؛ به همین خاطر است که قاضی در هر پرونده، به طور اختصاصی بعد از بررسی نظر کارشناس پزشکی قانونی و همچنین بررسی آسیب وارد شده بر زیان دیده، مقدار دیه غیر مقدر را تعیین می‌کند.

مبلغ دیه

مبلغ دیه در ماه‌های عادی و ماه‌های حرام متفاوت است به این شکل که در ماه‌های عادی این  مبلغ 480 میلیون تومان و در ماه‌های حرام 640 میلیون تومان می‌باشد منظور از ماه‌های حرام رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم است که اگر در این ماه‌ها جنایات عمدی و یا جنایات غیر عمدی رخ دهد به مبلغ دیه، یک سوم دیه نفس اضافه می‌شود.

بر اساس ماده 563 قانون مجازات اسلامی ( از بین بردن هر یک از اعضای فرد و هر دو عضو از اعضای زوج، دیه کامل و از بین بردن هر یک از اعضای زوج، نصف دیه کامل دارد. خواه عضو مزبور از اعضای داخلی بدن باشد خواه از اعضای ظاهری مگر اینکه در قانون ترتیب دیگری مقرر شده باشد. )

اگر بخواهیم منظور از اعضای زوج و فردی که در ماده به آن اشاره شده است را با یک مثال بیان کنیم چشم‌های یک شخص عضو زوج محسوب می‌شوند که اگر هر دوی آن‌ها از بین برود دیه کامل باید پرداخت شود و اگر یکی از آن‌ها از بین برود نصف دیه کامل باید پرداخت گردد و در خصوص عضو فرد هم می‌توان به بینی اشاره کرد که با از بین رفتن آن باید مبلغ کامل دیه پرداخت شود؛ در خصوص دیه لاله گوش و شنوایی در ادامه مطالبی را با استناد به قانون مجازات اسلامی بیان می‌کنیم.

دیه لاله گوش| دیه گوش

همانطور که اشاره شد قانون مجازات اسلامی دیه گوش را در دو بخش دیه لاله گوش و دیه شنوایی مورد بررسی قرار داده است؛ در ادامه به بیان مواد قانونی در خصوص دیه لاله گوش می‌پردازیم.

ماده 600 قانون مجازات اسلامی: از بین بردن دو لاله گوش، دیه کامل و از بین بردن هر یک از آن‌ها نصف دیه کامل را دارد.

تبصره: از بین بردن نرمه هر گوش، موجب یک ششم دیه کامل است.

ماده 601 قانون مجازات اسلامی: پاره کردن لاله یک گوش، موجب یک ششم دیه کامل و پاره کردن نرمه یک گوش، موجب یک نهم دیه کامل است و در هر دو مورد در صورت بهبودی کامل، ارش ثابت است.

ماده 602 قانون مجازات اسلامی: فلج کردن لاله هر گوش، دو سوم دیه آن و بریدن لاله گوش فلج شده، یک سوم دیه آن را دارد.

ماده 603 قانون مجازات اسلامی:هر گاه لاله گوش به نحوی قطع شود که استخوان زیر آن ظاهر گردد علاوه بر دیه لاله گوش، دیه موضحه نیز باید پرداخت شود. ( منظور از دیه موضحه پنج صدم دیه کامل است و حاصل جنایتی است که پوست روی استخوان را از بین ببرد و استخوان مشخص شود. )

ماده 604 قانون مجازات اسلامی: گوش شنوا و نا شنوا یا معیوبی که لاله آن سالم و دارای حس و حیات کامل باشد در احکام این فصل یکسان هستند .

ماده 605 قانون مجازات اسلامی: پاره کردن پرده گوش، موجب ارش است و اگر در اثر آن حس شنوایی نیز از بین برود یا نقصان پیدا کند، دیه آن نیز باید پرداخت شود.

ماده 606 قانون مجازات اسلامی: هرگاه آسیب رساندن به گوش به حس شنوایی سرایت کند یا موجب سرایت به استخوان و شکستگی آن شود هر کدام دیه جداگانه‌ای دارد.

دیه شنوایی | دیه گوش

پیشتر در خصوص دیه لاله گوش مطالبی بیان شد و در ادامه احکام قانون را در خصوص دیه شنوایی مورد بررسی قرار می‌دهیم.

ماده 682 قانون مجازات اسلامی: از بین بردن شنوایی هر دو گوش دیه کامل و از بین بردن شنوایی یک گوش نصف دیه کامل دارد هرچند شنوایی دو گوش به یک اندازه نباشد.

ماده 683 قانون مجازات اسلامی: از بین بردن شنوایی گوش شنوای شخصی که یکی از گوش‌های او نمی‌شنود، موجب نصف دیه کامل است.

ماده 684 قانون مجازات اسلامی: کاهش شنوایی در صورتی که مقدار آن قابل تشخیص باشد به همان نسبت دیه دارد.

ماده 685 قانون مجازات اسلامی : هر گاه با قطع یا از بین بردن گوش و یا هر جنایت دیگری شنوایی از بین برود یا نقصان یابد هر یک از جنایت‌ها، دیه یا ارش جداگانه دارد.

ماده 686قانون مجازات اسلامی: هر گاه در اثر جنایتی در مجرای شنوایی، نقص دائمی ایجاد شود به نحوی که به طور کامل مانع شنیدن گردد، دیه شنوایی ثابت است و در صورتی که نقص موقتی باشد ارش تعیین می‌شود.

ماده 687 قانون مجازات اسلامی: هر گاه کودکی که زمان سخن گفتن او فرا نرسیده است در اثر کر شدن نتواند سخن بگوید و یا کودکی که تازه زمان سخن گفتن او فرا رسیده است در اثر کر شدن نتواند کلمات دیگر را یاد گیرد و بر زبان آورد، علاوه بر دیه شنوایی، دیه یا ارش زوال یا نقص گفتار نیز، حسب مورد ثابت می‌شود.

ماده 688 قانون مجازات اسلامی: هر گاه در اثر جنایتی حس شنوایی و گویایی، هر دو از بین برود، هر کدام یک دیه کامل دارد.

چه اشخاصی می توانند دیه را دریافت کنند؟

اشخاصی که می‌توانند دیه را مطالبه کنند عبارتند از شخص مجنی علیه ( شخصی که جرم به ضرر او واقع شده است)، اولیای دم و یا اشخاصی که دیه به عنوان بخشی از ارث آن‌ها واقع می شود؛ این اشخاص برای شکایت از شخصی که به آن‌ها آسیب رسانده است می‌توانند به دادگاه کیفری یا دادگاه حقوقی مراجعه کنند و تفاوت این دو دادگاه را می‌توان به این شکل بیان کرد که شکایت و درخواست دیه در دادگاه حقوقی مستلزم ارائه دادخواست است و همچنین هزینه دادرسی نیز باید در دادگاه حقوقی پرداخت شود ولی در دادگاه کیفری این چنین نیست. برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با برترین وکیلان و کارشناسان حقوقی کشور تنها با تماس با مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام در ارتباط باشید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص دیه و نحوه تعیین آن ، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون دیه و نحوه تعیین آن پاسخ دهند .